soL (HABER MERKEZİ) Kıbrıs'ın iki lideri Mehmet Ali Talat ve Dimitris Hristofyas dün BM yönetimindeki Lefkoşa'daki ara bölgede gerçekleştirdikleri görüşmenin ardından kapsamlı müzakerelerin 3 Eylül'de başlaması kararı aldıkları açıklaması yapıldı. Görüşmede alınan karaları kamuoyuna açıklayan BM Kıbrıs Özel Temsilcisi Taye-Brook Zerihoun, iki lider arasında kültürel miras ve çevreyi de içine alan 16 başlıkta anlaşma sağlandığını ifade etti.Ortaklaşılan 16 başlığın daha çok adadaki günlük yaşamı kolaylaştıran önlemler içerdiği görülüyor.
Müzakerelerin sonucunda referandum yapılacağını ifade eden Zerihoun, iki lider arasında telefon hattı kurulduğunu da sözlerine ekledi.Gösterdikleri çabadan ötürü liderleri tebrik eden Zerihoun, görüşmede Yeşilırmak geçişinin açılmasının gündeme geldiğini belirtti.
Görüşmeler sonrasında basına açıklanan metinde " Tam teşekküllü müzakerelerin amacı, Kıbrıs sorununa karşılıklı olarak kabul edilebilecek ve Kıbrıslı Rumların ve Kıbrıslı Türklerin temel ve meşru hak ve çıkarlarını koruyacak bir çözüm bulunmasıdır. Üzerinde anlaşmaya varılacak olan çözüm, ayrı ayrı ve eş zamanlı olarak referanduma sunulacak" ifadeleri dikkat çekti. Böylelikle tarafların çözüm görüşmelerinde referandum olasılığını dikkate alacakaları görülüyor.
Görüşmeler 21 Mart'ta başlamıştı
Talat ile Hristfyas dünkü görüşmeden önce ilki 21 Mart'ta gerçekleşen üç görüşme gerçekleştirmişlerdi. İlk görüşme sonrasında 6 çalışma grubu ile 7 teknik komite oluşturulmasına karar verilmişti. Görüşmelerde eşit statüdeki Türk ve Rum kurucu devletlerinin oluşturacağı Kıbrıs Devleti'nin, tek uluslararası kimlikli, federal bir hükümet olması konusunda görüş birliğine varıldığı da ifade edilmişti. BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Zerihoun da görüşmenin ardından yaptığı açıklamada liderlerin "tek egemenlik ve tek vatandaşlık konusunda prensipte anlaştığını" bildirmişti.
Talat'a hatırlatma eylemi
Dün gerçekleşen görüşme öncesinde Serdar Denktaş'ın Genel Başkanı olduğu Demokrat Parti'nin çağrısıyla Ulusal Halk Hareketi ile Türk Mukavemet Teşkilatı'nın da katıldığı bir yürüyüş gerçekleştirildi. Denktaş, Cumhurbaşkanlığı'na yapılan yürüyüşün amacını Cumhurbaşkanı'na halkın egemenlik konusundaki hassasiyetini hatırlatmak olduğunu söyledi.
Açıklama yapmayan kalmadı
Talat-Hristfyas görüşmesinde müzakerelere başlama kararının alınmasının ardından İngiltere, AB ve ABD'den süreci destekleyen açıklamalar geldi.
İngiltere'nin Avrupa İşlerinden Sorumlu Bakanı Jim Murphy, İngiltere'nin Kıbrıs'taki Yüksek Komiserliği aracılığıyla yaptığı açıklamada müzakerelerin başlaması yönünde alınan karardan memnuniyetini ifade ederek İngiltere'nin "Kıbrıslılar tarafından Kıbrıs için çözümü" desteklediğini söyledi. İngiltere'nin Kıbrıs'taki Yüksek Komiserliği de bir açıklama yaparak "Birleşik Krallık hükümeti, BM'nin iki kesimli, iki toplumlu, siyasi eşitliğe dayalı bir federasyon çerçevesindeki çözüm bulma çabalarını destekleme yönündeki taahhüdüne bağlıdır. Varılacak uzlaşmanın şeklini belirleyecek olan Kıbrıslılardır ancak İngiltere, bu konuda tüm taraflara destek sunmaya hazırdır" dedi.
AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso ile ABD Dışişleri Bakanlığı sözcülerinden Gonzalo Gallegos de yaptıkları açıklamalar ile liderlerin aldığı kararlardan duydukları memuniyeti dile getirdiler ve sürece destek olacaklarını duyurdular.
Uzmanlar çözüm görüşmeleri adı altında yürütülecek olan müzakerelerin ucunun açık olduğunu hatırlatırken, adada yeni bir referandum sürecinin yeniden ele alınabileceği üzerinde duruyorlar.