İlk kürtçe gazete olan Kürdistan bundan 118 yıl önce 22 Nisan 1898 yılında Kahire'de yayın hayatına başladı. Gazetenin ilk sayısının çıktığı 22 Nisan günümüzde "Kürt Gazeteciler Günü" olarak kutlanmaktadır.
Gazete o dönem Kahire'de sürgünde olan Kürt aydını Midhat Bedirhan tarafından çıkartılmıştır. Gazetenin çıkartılış amacını 1. sayının Fransızca ekinde Midhat Bedirhan şöyle ifade etmektedir: "Kürtleri dünyadaki gelişmelerden haberdar etmek, ilim ve marifetin yollarını göstermek, Kürtçe okuma yazmaya teşvik etmek için bu gazeteyi çıkarıyorum.”
Buradan da anlaşılacağı üzere Kürdistan gazetesi Kürt aydınlanmacılığının ve modern Kürt edebiyatının başlangıcı sayılmaktadır. Basın-yayın faaliyetleri o günden bu yana Kürtler için aydınlanma ve mücadele aracı olmuştur. Kürtçe ve Türkçe çıkarılan gazete toplam 31 sayıya ulaşabilmiştir. Başlangıçta gazetenin ayda 2 kez yayınlanacağı duyurulmasına rağmen bazı zorluklardan dolayı düzenli olarak çıkarılamamıştır.
Gazete yayımlanmaya başladığı ilk dönemlerde politik olmaktan çok, aydınlanmaya önem vermekle beraber Kürt kültürü, edebiyatı, tarihi, sanatı konularına yer vermiştir. İlk beş sayısı Kahire'de Mikdad bey tarafından çıkarılmış Mikdad bey geçirdiği göğüs hastalığından dolayı hayatını kaybettikten sonra gazetenin basım işini kardeşi Abdurahman Bedirhan üstlenmiştir. II. Abdülhamit aleyhtarı yazılardan dolayı daha ikinci sayı çıkmadan baskı ve yasaklamalarla karşılaşılmış bu yüzden gazetenin basımı sırasıyla Cenevre, Kahire, Londra, Folkstone ve en son yine Cenevre'de çıkartılmıştır. Gazetenin birçok yerde dağıtımı yasaklanmış, aynı zamanda gazeteyi okuyanlarda cezalandırılmıştır.
Kürdistan gazetesi ile başlayan Kürt basını bugüne kadar kendini var edebilmiştir. Kürt aydınları Kürdistan ile başlayan ve devam eden basın mücadelesinde kendilerine şiar olarak Kürtlerin sosyal ve kültürel alanda kendilerini ilerletmeleri ve Kürt dilinin gelişmesi için aydınlanma çabası içerisine girmişlerdir. Hiç kuşkusuz Kürt gazeteciliği ilk günden günümüze kadar olan süreçte sürgünlere, kapatmalara, hapis cezası ve katliamlarla karşılaşmış ve buna rağmen boyun eğmeden varlığını birçok yayın organıyla koruyabilmiştir.
Özelliklede Kürt halkının haklarını arama mücadelesi oluşmaya başladığı andan itibaren basın yayın Kürt halkının mücadelesi için vazgeçilemez bir araç olmuştur. Kürt gazeteciliği 30 Mayıs 1992 yılından itibaren ilk günlük gazete olan Özgür Gündem Gazetesi ile devam etmiş ve bu gazete sayısız dava ile karşılaşmış buna rağmen yayın hayatına devam etmeye çalışan gazete çalışanları hapis cezaları almış ve birçok faili meçhul ile bir süreç geçirmiştir. Özgür Gündem fiilen dağıtılması üzerine Özgür Ülke 28 Nisan 1994'te yayın hayatına başladı. Özgür Ülke gazetesinin de 4 bürosu Aralık 1994 tarihinde aynı anda bombalandı. Bu olayda Ersin Yıldız yaşamını yitirirken yaklaşık 20 çalışanı da yaralandı. Bu süreçle beraber başlayan baskı onlarca yazar, muhabir ve dağıtımcının katledilmesiyle sonuçlanmıştır.
Kürt gazeteciliği 118 yıllık süreçte ağır zorluklarla bu güne çıkabilmiş ve şuanda devam etmektedir. Tabi bu süreç içerisinde sayısız kapatmalar, yasaklamalarla karşılaşılmış. Birçok gazeteci tutuklanmış katledilmiştir. AKP dönemine kadar süren bu baskı AKP ile halen devam etmekte birçok gazeteci ve gazete dolaylı ya da doğrudan mahkum edilmekte Kürt gazeteciliği de bu baskıdan payını almaktadır.
Kürt gazeteciliği Kürdistan gazetesinden bu yana boyun eğmeden aydınlanma mücadelesi yürütmüş sayısız kişi tarafından fazlasıyla emek verilmiştir. O günden bu güne aynı baskılar, yasaklamalar, kapatılmalar devam etmekte ve o günün boyun eğmeyenlerini bugün de görüyoruz. Bugün halka yalan söylemenin suç olduğu bilincinde düzene boyun eğmeyen, sessiz kalmayan gazetecilerin günüdür.
22 Nisan Kürt gazetecilik günü düzene boyun eğmeyen, halka yalan söylemenin suç olduğunu bilen aydınlanmayı şiar edinen bununla beraber gericiliğin karşısında saf tutan baskılara karşı dimdik duran gazetecilere kutlu olsun.
Katkı ve Önerileriniz İçin: [email protected]