Yeşil alanların sağlığa etkisi

Ülkemizde kentsel dönüşüm, duble yollar, AVM’ler ve köprüler ve rezidanslar var olan ve zaten çok az olan yeşil alanlarımızdan çalıyor. Halbuki kentli insanlar için yeşil alanlar, ağaçlar ve parklarda vakit geçirmenin daha sağlıklı yaşam ile direk bir ilişkisi var.

Ruhan Alpaydın - bilimsoL

Şehirleşmenin getirdiği fiziksel ve zihinsel sağlık sorunları üzerine araştırmalar 40 yılı aşkındır sürüyor. Ancak burada değineceğimiz araştırmadan önce, yeşil alanlara ziyaretlerin süresi, sıklığı ve yoğunluğu ile sağlık çıktıları arasındaki ilişkiler araştırılmamıştı. Avusturalyalı ve İngiliz bilim insanları yaptıkları kolektif bir araştırmada, kentte yaşayan insanların doğada geçirdikleri zamanın süresi, yoğunluğu ve sıklığı ile kentli insanların sağlıkları arasında pozitif ilişkiyi ortaya koydular.

 

Araştırma, yeşil alanlarda yapılan uzun vakit geçirmelerin, depresyon ve yüksek tansiyonu düşürdüğünü ve sık sık yeşil alanlarda olanların, diğer insanlarla daha fazla sosyal kaynaşma gösterdiğini ortaya koyuyor. Yeşil alanların ziyaretin uzunluğu ve sıklığı, aynı zamanda fiziksel aktivitenin artışı da demek. Zira, yeşil alanlar yürümenin, koşmanın ve bisiklete binmenin mümkün olduğu ve ağaçlardan ötürü sıcak havanın etkisinin de kırıldığı yerler. Araştırmada doz-cevap analizinde, doğal yeşil alanlara yapılan haftada en az bir defa en az 30 dakikalık bir ziyaretin bile, depresyonun görülme sıklığını yüzde 7, yüksek tansiyonun sıklığını ise yüzde 9 oranında azalttığı ortaya konmuş. Araştırma, Avusturalya’nın Brisbane şehrinden 1538 kişilik bir örnek gurubu üzerinde yapılmış.

 

Araştırmada yeşil alanlardaki bitki, kuş ve kelebek çeşitliliğinin (ve algılanan çeşitliliğin) ölçülen sağlık kriterleri ile ilgisi bulunamamış ancak buna dair pozitif ilişkiyi, yani bu yöndeki çeşitliliğin kişilerde yenilenme duygusu oluşturduğunu da gösteren literatür mevcut.

 

Avusturalya özelinde depresyon tedavisi harcamalarının yılda 12,6 milyar Avusturalya doları (29,8 milyar TL) olduğu düşünülüğünde, yeşil alanları çoğaltmanın, halk sağlığının bozulmasını engellediği için, daha ekonomik olacağı da ortada.

 

İlgili makale: Danielle F. Shanahan, Robert Bush, Kevin J. Gaston, Brenda B. Lin, Julie Dean, Elizabeth Barber & Richard A. Fuller, “Health Benefits from Nature Experiences Depend on Dose”,  Scientific Reports 6, Article number: 28551 (2016), doi:10.1038/srep28551