Phorm'un arkasındaki tuhaf 'girişimci'

TTNET'in anlaşma yaptığı, kişisel bilgileri izleyerek kişiye özel reklam ve tanıtımların yollanmasını sağlayan Phorm adlı şirket, seksenli yıllarda yatırım bankacılığı yapan, doksanlarda MiG jetleriyle turist gezdiren, iki binli yıllarda ise internette casus yazılım geliştirme işine girişen Kent Ertuğrul'a ait.

Türkiye’de İnternet Servis Sağlayıcı (İSS) olarak neredeyse tekel konumunda olan Türk Telekom'un TTNET'i ile anlaşan Phorm adlı yazılım firması dört sene kadar önce Türk Telekom'un İngiiz muadili Biritish Telecom (BT) ile anlaşmış ve kullanıcılara haber verilmeksizin casus yazılım kullanıcıların internet bilgilerini toplamaya çalışmıştı.

Phorm, Wikileaks belgelerinde de ortaya çıkan skandal sonucunda İngiltere’de tutunamamış, kullanıcıların internet üzerindeki aktivitelerinin gizliliğini ihlal eden bu casusluk yazılımlarına karşı ciddi bir kampanya başlatılmıştı.

Ancak aynı teknoloji farklı isimdeki şirketlerle yoluna devam etmeye çalıştı.

Kişiye özellik ve gizlilik
TTNET ile ortaklığa giden Phorm, Kent Ertuğrul adında Türk kökenli bir girişimcinin kurduğu bir şirket. Phorm, kullanıcıların internete bağlantılarını sağlayan İSS ile birlikte çalışarak kullanıcının internete gönderdiği ve oradan aldığı her paketi gözlemleme yetkisine sahip oluyor. Şirketin amacı, tıpkı Google’ın Gmail ve Google Search sitelerine bağlanan kullancılara yaptığı gibi, içeriğe göre reklam sunmak. Google’ın servislerini kullananlar bu anlamda bir gizlilik ihlalini göze almış oluyorlar. Ancak Phorm’un gözetlemesi kişinin tüm İnternet aktivitesini kapsıyor.

"Kişiye özel"lik daha fazla kullanıcı bilgisi gerektiriyor, bu da gizliliğin ihlali anlamına geliyor. Kişiye hitap eden reklam sunulması kullanıcıyı gözetlemenin yararlı olabilecek sonuçlarından bir tanesi. Ancak kullanıcının haberi bile olmayacak, dolayısıyla yazılımı casusluk yazılımı kategorisine sokacak bir dizi olumsuz sonucu var: hangi sitelere girdiği, hangi mesajları attığı, formlara neler yazdığı… Kısacası şifrelenmiş web sayfaları dışında bilgisayardan giren ve çıkan tüm veri.

"İnternetteki hainler"
2009 yılında Web protokolü olan HTTP’nin yaratıcısı ve Web standartlarına dair en önemli kurum olan World Wide Web Consortium’un başkanı, Tim Berners-Lee’nin, Phorm benzeri şirketleri “internetteki hainler” olarak nitelendirmesiyle Phorm biraz daha güvenilmez bir konuma düştü. Gizlilik üzerine Westminister’da yapılan bir tartışmada Berners-Lee kullanıcıların tarayıcı geçmişlerinin kullanıcıların “hayatları, sevdikleri, nefret ettikleri ve korkuları” hakkında muazzam miktarda bilgi içerdiğini ve Phorm'un sızma teknolojilerinin özel bilgileri riske atacağını belirtti.

Soğuk Savaş'tan fırsat yaratmak
1980’li yıllarda yatırım bankacılığı yapmış olan Kent Ertuğrul, Soğuk Savaş’ın bitişini ticari avantaja çevirebilmiş girişimcilerden. Ertuğrul, 1990’da kız kardeşi aracılığı ile tanıştığı bir test pilotu ile Moskova’da MiG ile yaptığı bir uçuştan sonra, Rus Hava Kuvvetleri ve Rus Uzay Kurumu ile MiGs Etc. adlı bir şirket kurdu. Moskova üzerinde 11 bin dolara MiG 29 ile turist uçuran Ertuğrul, 850. turisti de uçurduktan sonra şirketi sattı ve internet alanına yöneldi.

Kent Ertuğrul, MiG Etc. deneyiminden sonra, o zamanlar SSCB’deki nitelikli 100 programcıyı işe alarak internette “devrim” yaratmaya girişiyor. 2002’de 121Media adındaki şirket, PeopleOnPage adlı kullanıcının internet aktivitelerini takip eden bir casus yazılım geliştiriyor. 2007’de ise şirket şu anki ismini, yani Phorm adını alıyor.

(soL-Haber Merkezi)