Işık hızı aşıldı mı?

İtalya'da bulunan INFN Gran Sasso Laboratuarı'ndan araştırmacılar, ışığın boşluktaki hızını aşan parçacıklar gözlemiş olabileceklerini duyurdular. Eğer gözlem bağımsız deneylerle tekrarlanır ve doğrulanırsa, modern fiziğin temel taşlarından olan Özel Görelilik Kuramı'nın gözden geçirilmesi gerekecek.

İtalya'da bulunan INFN Gran Sasso Laboratuarı'nda yürütülen OPERA deneyinde, nötrino adı verilen ve zor gözlemlenebilen parçacıklar inceleniyor. Standart Model'e göre nötrino, yalnızca zayıf kuvvetten (modern fiziğe göre doğada var olan dört temel kuvvetten biri) etkilenen bir parçacık. Nötrinolar ile ilgili farklı modeller de bulunuyor, ancak üzerinde çalışılan modellerin tamamı, Einstein'ın ünlü Görelilik Kuramı'nın geçerli olduğu varsayımına dayanıyor. Bu kurama göre, ışığın boşluktaki hızı evrensel bir sabit ve parçacıkların hızları için bir üst limit, yani evrendeki herşeyin sahip olabileceği en büyük hız.

Bugün duyurulan haberde, CERN'den Gran Sasso'ya gönderilen nötrinoların, beklenenden 60 nanosaniye erken ulaştığı paylaşıldı. Olası tüm hata kaynaklarının değerlendirildiğini ve detaylı analizlerin süreceğini bildiren uzmanlar, sonuçların bağımsız incelemelerden geçebilmesi için (ve tabii ki bilimsel etik gereğince) detayların bilim camiasıyla paylaşılması gerektiğini belirtiyor.

OPERA deneyini yürüten araştırmacılar da, bu nedenle, yaptıkları çalışmayı CERN'de uzmanlarla paylaşacaklar. Konuyla ilgili hazırlanan ilk makale, bugün internet arşivi arXiv.org'da yayınlandı [http://arxiv.org/abs/1109.4897]. Sonucun doğrulanması halinde, modern fiziğin temel taşlarından olan ünlü kuram yeniden masaya yatırılacak.

Ancak uzmanlar bugün için Einstein'ın kuramının değiştirilmesi olasılığının zayıf olduğunu belirtiyorlar. Sonuçlar doğrulansa da doğrulanmasa da bilimsel açıdan önemli bir gelişmeye işaret edecek: ya Einstein'ın ünlü kuramı bir kez daha doğrulanmış olacak, ya da “yeni fizik” tartışmaları daha geniş bir içerikle gündeme gelecek.

(soL - Bilim)