Elinizdeki iPhone’u bir çocuk işçi yapmış olabilir

iPhone, iPad gibi günümüzün popüler telefonlarını üreten Apple firması kamuoyuna açıkladığı bir raporla tedarikçilerindeki insanlık dışı çalışma koşullarını bir kez daha gözler önüne serdi.

Ülkemizde yüksek satış fiyatına rağmen 500 binden fazla kişi tarafından kullanılan iPhone telefonlarının üreticisi Apple, her yıl olduğu gibi bu yıl da bağımsız denetleme kuruluşları tarafından kendi tedarikçilerindeki çalışma koşullarını saptayan bir rapor yayınladı. Konunun uzmanları tarafından “kendi pisliklerini ortaya dökerek imaj temizliği” olarak tanımlanan raporda Çin başta olmak üzere farklı ülkelere yayılmış 127 işletmede yaşanan ihlaller yer alıyor.

Raporun ele aldığı koşulların başında çocuk emeği kullanımı yer alıyor. Buna göre, Çin’de 10 farklı işletmede 91 çocuğun işçi olarak çalıştırıldığı, hatta bir fabrikanın bir meslek lisesi ile anlaşarak 42 öğrenciyi farklı alanlarda istihdam ettiği ortaya çıkıyor. Bu sene 91 olarak verilen rakam geçtiğimiz sene yine Apple tarafından hazırlanan raporda 11 olarak yer almıştı.

İnsan sağlığına aykırı çalışma koşulları da kamuoyuna açıklanan bilgiler arasında yer alıyor. Bir örnekte, endüstriyel çözücü olarak cihaz parça temizliğinde kullanılan n-hexane maddesinin fabrikanın havalandırma sisteminin bozulmasıyla 137 işçiyi zehirlediği bilgisine yer veriliyor. Apple, konuyla ilgili rahatsızlığını ileterek fabrikanın havalandırma sisteminin yeniden işler hale gelmesinden duyduğu memnuniyeti de bir başarı olarak bildiriyor.

Geçtiğimiz yıllarda fabrikalarındaki stres yaratıcı çalışma koşullarından dolayı işçi intiharlarıyla gündeme gelen Çin’in en büyük şirketlerinden Foxconn ise Apple tarafından “daha fazla ölümü engellediği için” kutlanıyor. Foxconn’un intiharları engellemek için bulduğu çözümlerden biri, fabrika binalarının tepesinden atlayan işçileri engellemek için binalar arasına yerleştirdiği ağ sistemleri.

Raporda yer alan bilgiler arasında en dikkat çeken bölümlerden birisi ise haftalık çalışma saatleri ile ilgili. Buna göre, Apple’ın tedarikçerinden istediği koşul şu şekilde: Haftada bir gün tatil ve maksimum 60 saat çalışma süresi. Haftada 60 saat çalışmayı normal olarak gören Apple maalesef bu konuda da hayal kırıklığına uğruyor, çünkü işletmelerin sadece yüzde 32’si bu kurala uyuyor.

Tedarikçi firmalarda yaşanan bu durumların birinci elden sorumlusu olarak da yine Apple gösteriliyor. Firma, iPhone ve iPad gibi ürünlerini yüksek kar marjları ile satabilmek için üretici firmaların sürekli olarak fiyat kırmalarını talep ediyor. Buna örnek olarak, bahsedilen n-hexane maddesinin temizlik için alternatif olarak kullanılan alkole göre cihazlara daha az zarar vermesi ve bu sayede üretim maliyetlerini düşürmesi gösteriliyor.

Apple, geçtiğimiz sene Çin’li Halk ve Çevre Merkezi aktivistleri tarafından hazırlanan “Apple’ın diğer yüzü” başlıklı raporda Çin’de iş yapan şirketler arasında en kötüsü olarak gösteriliyor.

(soL - Haber Merkezi)

Foxconn tarafından intiharı engellemek için örülen ağlar